niedziela, 14 kwietnia 2013

Antoni Brochowicz-Ogrodowicz



Otrzymaliśmy niedawno list od pana Jerzego Bajka, który jest prawnukiem Antoniego Ogrodowicza, ucznia naszego gimnazjum i zarazem powstańca styczniowego. Poniżej krótki biogram oparty na informacjach przekazanych przez p. Bajka.

Antoni Mikołaj Brochowicz-Ogrodowicz urodził się 6 kwietnia 1846 r.  w Parlinie niedaleko Świecia nad Wisłą. Jego ojciec kapitan Antoni Napoleon Brochowicz-Ogrodowicz był żołnierzem uczestnikiem powstania listopadowego (walczył m.in. pod Olszynką Grochowską).  W 1834 poślubił Apolonię Łebińską.   Wkrótce po narodzinach kolejnego syna jakim był Antoni Mikołaj rodzina Ogrodowiczów przeniosła się do Słowikowa pod Trzemesznem.  Od 1856 roku Antoni Ogrodowicz pobierał nauki w trzemeszeńskim gimnazjum.  Z zapisu z dziennika lekcyjnego z roku szkolnego 1861/62 wynika, że mieszkał na stancji w Trzemesznie pod numerem 118 u Więckowskiego.  W dzienniku tym znajdujemy nieczytelną adnotację z datą 6 marca 1863, jego nazwisko jest też przekreślone (był w tzw. wyższej tercji, czyli klasie III). Wynikałoby z tego, że przerwał wówczas naukę.  Z informacji rodziny wynika natomiast, że do powstania udał się jako uczeń gimnazjalny. Obie informacje, nie muszą się wykluczać, po przerwie mógł podjąć naukę na nowo (rozwiązanie zagadki znajduje się chyba w archiwum archidiecezjalnym w Gnieźnie, które posiada dziennik ze spisem uczniów z roku szkolnego 1862/63). Wg informacji rodziny był też członkiem działającego w szkole Towarzystwa Narodowego  im. Tomasza Zana.

Po klęsce wyprawy trzemeszeńskiej trafił do oddziału Edmunda Calliera. Walczył miedzy innymi pod Olszakiem (22 marca).  Za okazane męstwo został mianowany podoficerem w kompanii strzelców. Później w potyczce pod Ślesinem został lekko ranny w łydkę. Następnie walczył pod wsią Ruszków w oddziale Józefa Seyfrieda  a potem pod Brdowem w oddziale Younga de Blankenhaeima.  Po tej klęsce wziął udział w kolejnych potyczkach pod Grochowiskami, Ignacewem, Kleczewem i Izbicą.  Pułkownik Callier mianował go porucznikiem.  W drugiej połowie 1863 roku ukrywał się w lasach kazimierskich a następnie został powołany do służby organizacyjnej, m.in. transportował broń.  Przebywał w majątku Stanisława Poleskiego w Kałęczynie.  Na wiosnę 1864 roku powstanie na Kujawach upadło i Antoni Ogrodowicz przedostał się do zaboru pruskiego.

Po powstaniu rozpoczął pracę w zakładach Hipolita Cegielskiego.  W 1870 roku poślubił Helenę Kryńską (1848-1910).  Z małżeństwa tego na świat przyszło 9 dzieci. Po śmierci żony przeniósł się do Fabianek koło Włocławka, gdzie mieszkał do końca życia.  26 maja 1923  roku na mocy dekretu marszałka Józefa Piłsudskiego odebrał Order Virtuti Militari. Zmarł 28 listopada 1927 roku i został pochowany na cmentarzu komunalnym we Włocławku.   Warto dodać, że powstańcem był również starszy brat Antoniego Władysław Ogrodowicz, także uczeń trzemeszeńskiego gimnazjum.

Zdjęcia otrzymane od p. Jerzego Bajka.  Zdjęcie po lewej stronie wg informacji rodziny pochodzi jeszcze z czasów nauki w Trzemesznie.

2 komentarze:

  1. Należy uzupełnić iż po ślubie z Heleną w krótkim czasie przeniósł się Antoni do miejscowości Besiekierz-Górzewo w woj Łódzkim.Tam zmarła jego żona - pochowana na cmentarzu w Giecznie ( do dziś istnieje grobowiec). Po sprzedaniu tego majątku za kwotę 50000rubli srebrnych przenosi się do majątku w Fabiankach pod Włocławkiem.
    (dopisał Sławomir Kiciński - prawnuk Antoniego)

    OdpowiedzUsuń